Historia Pokrówki na tle dziejów kraju

Warunki naturalne miejscowości Pokrówka (dawniej Pokrowa), wieś w Gminie Chełm (przedtem Krzywiczki), położona jest w obrębie subregionu geograficznego Pagóry Chełmskie, na wysokości bezwzględnej 120-214 m npm. Miejscowe warunki wodne reguluje przepływająca południkowe rzeka Uherka, której odcinki źródłowe mają swe początki w położo­nych niedaleko miejscowościach: jeden w Starych Depułtyczach, a drugi obok przysiółka Budki k. Alek­sandrii Niedziałowskiej. Łączą się one ze sobą obok wsi Weremowice, tworząc pełnowodny ciek, który mija z prawego brzegu Pokrówkę, zaraz potem przecina mia­sto Chełm i po przepłynięciu 44,9 km wpada do Bugu we wsi Siedliszcze Uherskie w powiecie włodawskim. Okolice Pokrówki pokrywają dość urodzajne gleby, gliniasto-piaszczyste i rędziny, które mają podłoże wapienno-kredowe. Natomiast w podmokłej dolinie Uherki występują gleby torfowo-mułowe.

Czytaj więcej...

Stalag 319 Międzynarodowy obóz jeniecki w Chełmie

Stalag 319 Międzynarodowy obóz jeniecki w Chełmie w latach 1941-1944.6 maca 2010 roku w chełmskim Domu Kultury odbyła się prapremiera fabularyzowanego filmu dokumentalnego o Stalagu 319.  Kiedyś napisałem niewielki artykuł o Stalagu 319 jako materiał do książki Pana Andrzeja Rybaka i z tego powodu zostałem poproszony do współpracy przy realizacji tego filmu. Było to dla mnie pewnego rodzaju wyróżnienie, ale i stało to się też powodem, że odżyły moje koszmarne wspomnienia z tamtego okresu. Wraz z rodzicami mieszkałem na Pokrówce, a moje codzienne wędrówki do szkoły w Chełmie narażone były na codzienne oglądanie tych okropności.
 

Czytaj więcej...

Obraz Matki Boskiej z Uhra

HISTORIA OBRAZU MATKI BOSKIEJ Z UHRA (Przedruk Gazeta Niedzielna, 1988 r.)

Przeszłość tego obrazu jest tak niezwykła, że spisuję ją dla potomności tak, jak ją znam i pamiętam. Obraz malowany na cynkowej blasze pochodzi ze starego polskiego dworu w majątku Uher, 7 km od Chełma, w województwie lubelskim. Jak świadczą załączone fotografie, był on wmurowany nad gankiem uherskiego dworu, co można dojrzeć jako ciemny punkt na zdjęciach. Kto i kiedy go tam zawiesił, nikt w rodzinie nie pamiętał. Uher należał przez szereg pokoleń do rodziny Saryusz-Bielskich, od wieków osiadłej w Lubelskiem, i starsza z fotografii została zrobiona przed 1888 r., gdy właścicielem Uhra był Stanisław, syn Wincentego, Saryusz-Bielski, brat naszej babki, Ludwiki Kazimierzowej Fudakowskiej.

Czytaj więcej...

Młyny wodne na Uherce

Dziś to już odległa historia i niewielu mieszkańców naszej Gminy pamięta, że na Uherce funkcjonowały młyny wodne. Oczywiście przed laty Uherka była rzeką znacznie większą niż obecnie, a wody jej płynęły wartkim nurtem. Pozwalało to wykorzystać tą najtańszą ,,białą energię", właśnie do budowy młynów wodnych. Tylko na odcinku z Uhra do Pokrówki na rzece funkcjonowały trzy młyny. Najwcześniej powstał młyn w Pokrowce. Włodzimierz Czarnecki, autor cyklu artykułów o osadnictwie na ziemi chełmskiej, Publikowanych w ,,Roczniku Chełmskim" stwierdza, ze w Księgach Ziemskich Chełmskich z 1478 roku pojawia się skromna wzmianka o zastawieniu za 10 grzywien młyna wodnego i stawu przez mieszkańca Pokrowy. Należy wiec sądzić, że młyn musiał powstać znacznie wcześniej. Od 1512-1864 roku dobra w Pokrówce, do których należał również młyn były własnością Biskupów Unickich.

Czytaj więcej...

Pokrówka, moja mała Ojczyzna

Właściwie od najmłodszych lat budziło moją ciekawość to, skąd się wzięła, ta dość „oryginalna" nazwa miejscowości Pokrówka i jaka była jej historia. Ciekawość moja jest o tyle uzasadniona, ponieważ tu się urodziłem i wychowałem, tu mieszkali moi rodzice i dziadkowie, a teraz po latach osiadłem tu na stałe. Korzystając z nadmiaru wolnego czasu wy­nikającego z „dobrodziejstw" emerytury, postanowiłem wreszcie zaspokoić tą młodzieńczą ciekawość. Przekazane przez rodziców oraz dziadków informacje na ten temat uwa­żam, że były niedokładne i opierały się jedynie na relacjach ustnych, zasłyszanych od najstarszych sąsiadów i znajomych. Dotarcie do dokumentów i publikacji archiwalnych na ten temat pozwoliło mi w miarę dokładnie odtworzyć rys historyczny Pokrówki.

Czytaj więcej...

Niedziele na sportowo

Czynnikiem, który w decydującym stopniu wpłynął na tworzenie się ruchu sportowego na wsiach po wyzwoleniu był Dekret Krajowej Rady Narodowej z dn. 16 stycznia 1946 r. o powołaniu Urzędów i Rad Wychowania Fizycznego. Dekret nakładał na Urzędy Gmin  oraz  Samopomocy Chłopskiej obowiązek przygotowywania i organizowania imprez sportowo – rekreacyjnych na swoich terenach w każdą niedzielę od maja do sierpnia począwszy od 1947 r. Specjalne zadania ale wydane już przez wójtów dostali sołtysi.  Zadania te polegały a wybraniu przygotowywaniu  odpowiednich grup młodzieży do udziału w tych imprezach na swoich terenach. Współorganizatorami  były często Komenda Powiatowa Służba Polsce w Chełmie na czele z jej aktywnym komendantem panem Franciszkiem Golikiem oraz Związek Młodzieży Wiejskiej Zarząd Powiatowy w Chełmie.

Czytaj więcej...