BIOGRAFIE - Antoni Ostowicz

ANTONI OSTOWICZ, porucznik pilot (1911 - 1940)  Wyższa Szkoła Pilotażu Myśliwskiego 2. pułk Lotniczy Kraków; 145. Dywizjon Myśliwski RAF
Antoni Ostowicz urodził się 22 maja 1911 roku z ojca Ludwika i Zofii z domu Kamińska, w Rożdżałowie, w Ziemi Chełmskiej, w parafii Kumów (do XIX w. była tam rezydencja biskupów chełmskich, później lubelskich). Imię św. Antoniego nosił również jeden z jego stryjów, późniejszy oficer Wojska Polskiego, ranny w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 roku. Rodzina Ostowiczów wywodzi się z zaścianka w okolicy Kiejdan. Na początku XIX wieku pradziad Antoniego zdążył w ostatniej chwili uciec przed aresztowaniem przez władze carskie za działalność patriotyczną i przedostał się do zaboru austriackiego. Po kilku latach przybył do Kongresówki. Do rodzinnych stron wrócić nie mógł z obawy przed aresztowaniem, a majątek został skonfiskowany. Jego syn Piotr zamieszkał wraz z żoną Marianną z Rozesłańskich w Rożdżałowie, kilka kilometrów od Chełma. 

Czytaj więcej...

BIOGRAFIE - Józef Łopuski

Jednym z ciekawszych obiektów zabytkowych w okolicach Chełma jest osiemnastowieczny pałac w miejscowości Srebrzyszcze. Fundatorem budowli był niezwykle aktywny działacz polityczny ziemi chełmskiej Józef Łopuski. Józef Łopuski wywodził się z rodu pochodzącego z miejscowości Łopusze nieopodal Drohiczyna, legitymującego się herbem Ślepowron. Urodził się w 1684 r. i niestety herbarze nie przekazują imion jego rodziców. Na terenie ziemi chełmskiej pojawił się w 1733 r. jako elektor króla Stanisława Leszczyńskiego (który ostatecznie nie objął władzy, ulegając wspieranemu przez Rosję Augustowi III). W 1739 r. Józef Łopuski objął funkcję pisarza grodzkiego chełmskiego i rozpoczął dosyć malowniczą karierę polityczną. Między innymi uczestniczył w kilku misjach dyplomatycznych. W tym samym 1739 roku uczestniczył w misji na Krym. Zleceniodawcą był ówczesny wojewoda podolski Wacław Rzewuski (z czasem hetman polny koronny i hetman wielki koronny, posiadający liczne dobra w ziemi chełmskiej).

Czytaj więcej...

BIOGRAFIE - Wiktor Karamać

Ppor. Wiktor Karamać vel Łukasz Wiktor Witkowski, ps. „Kabel”, syn Andrzeja i Józefy, urodzony 6 marca 1909 r. w Strupinie Dużym. 
W latach 1920-1928 uczęszczał do Gimnazjum w Chełmie. Absolwent Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, biegle władał językiem angielskim i niemieckim. W latach akademickich 1929/30, 1930/31, 1935/36 zaliczył sześć semestrów. Egzamin ogólny zdał 11 marca 1937 r., egzamin dyplomowy 30 czerwca 1938 r. Senat Akademicki na posiedzeniu 23 maja 1939 r. przyznał mu dyplom zawodowy Szkoły Głównej Handlowej. Pracował jako księgowy w konsulatach RP we Frankfurcie (1931-1932) i w Strassburgu (1932-1933). W latach 1933-1935 był urzędnikiem kontraktowym w Konsulacie Generalnym RP w Berlinie. Podczas studiów członek Związku Młodzieży Wiejskiej "Wici”. 

Czytaj więcej...

BIOGRAFIE - Tadeusz Kozerski

Na początku XX w. wieku na ziemi chełmskiej, podobnie jak w innych rejonach podzielonych granicami zaborów Polski, nastąpił rozkwit wielorakiej aktywności społecznej. Szczególnie zaangażowaną na tym polu grupą społeczną było ziemiaństwo. Wśród chełmskich ziemian jedną z najbardziej zasłużonych osób był Tadeusz Kozerski, związany z leżącym nieopodal Chełma Stawem.  Tadeusz Józef Faustyn Kozerski urodził się w Stawie 15 lipca 1863 r. jako syn Tadeusza Faustyna Kozerskiego i Teresy z Cieszkowskich herbu Dołęga, dziedziczki Stawu po ojcu Ignacym Cieszkowskim, posłem na sejm Królestwa Polskiego i prezesem Towarzystwa Kredytowego Województwa Podlaskiego. Kozerscy, pieczętujący się herbem Prawdzic, byli rodziną wywodząca się z Mazowsza, wymienianą już w XVI w. (gniazdem rodowym była miejscowość Kozery nieopodal Grodziska Mazowieckiego).

Czytaj więcej...

BIOGRAFIE - Aleksandra Jentysówna

5 sierpnia 1863 roku w rejonie Chełma doszło do zaciętej bitwy między powstańcami i wojskami rosyjskimi. Jedną z ofiar starcia, określanego mianem bitwy pod Depułtyczami, był Adam Jentys, dzierżawca pobliskich Depułtycz Królewskich (Rządowych). Zabity za udzielanie pomocy powstańcom, osierocił między innymi dwuletnią córkę Aleksandrę, która po uzyskaniu starannego wykształcenia, podobnie jak wielu innych przedstawicieli ówczesnej inteligencji, związała się z ruchem socjalistycznym, uczestnicząc w tworzeniu pierwszej partii tego nurtu na ziemiach polskich – Wielkiego Proletariatu.
Aleksandra Jentys urodziła się 2 lipca 1861 roku. Przyszła na świat w Depułtyczach Królewskich. Jej ojciec był jeszcze właścicielem majątku Sobieszczany, w obecnym powiecie lubelskim. Obok Aleksandry, z małżeństwa z Konstancją Żmudzką, pozostawił jeszcze urodzonego w 1863 roku syna Wojciecha Artura.

Czytaj więcej...

BIOGRAFIE - Felicjan Lechnicki

W wydarzeniach z listopada 1918 r., które przyniosły wyzwolenie Chełma spod okupacji austriackiej, obok rotmistrza Gustawa Orlicz-Dreszera i Wiktora Ambroziewicza, niezwykle istotną rolę odegrał miejscowy ziemianin Felicjan Lechnicki, który po przejęciu władzy objął funkcję cywilnego komisarza powiatu chełmskiego.Felicjan Kajetan Lechnicki urodził się 7 sierpnia 1885 r. w jako syn Felicjana Klemensa i jego drugiej żony Marii z Sielskich. Jako miejsce urodzenia podawany jest majątek w miejscowości Serebryszcze (obecnie Srebrzyszcze), nabyty jednak przez ojca (pochodzącego z powiatu dubieńskiego) w 1886 r. Ród Lechnickich, pieczętujący się herbem Zadora, wykazywał zaangażowanie w działalność polityczną i społeczną. Felicjan Klemens uczestniczył w powstaniu styczniowym, a jego synowie (obok Felicjana Kajetana również Zdzisław i Tadeusz) pełnili szereg funkcji publicznych w okresie międzywojennym. Felicjan wiedzę zdobywał w gimnazjum rosyjskim w Radomiu, gdzie uczestniczył w strajku szkolnym.

Czytaj więcej...