Kultura

W 1986 roku na bazie odremontowanej dawnej szkoły powstał w Żółtańcach Wiejski Dom Kultury. Jako jedyna większa placówka kultury na terenie Gminy Chełm wypełniał różnorodne zadania związane z szeroko pojętą działalnością kulturalną, twórczą, rekreacyjną i edukacyjną.

W 1992 roku WDK został przekształcony w Gminny Ośrodek Kultury w Żółtańcach, w którego skład weszły również biblioteki gminne w Okszowie, Srebrzyszczu, Stawie, Stołpiu oraz Strupinie Dużym.

W lipcu 2002 roku nastąpił rozdział ośrodka i bibliotek. Powstały dwie samodzielne jednostki - Ośrodek Kultury Gminy Chełm w Żółtańcach oraz Biblioteka Publiczna Gminy Chełm w Strupinie Dużym, nad którymi bezpośredni nadzór sprawuje wójt Wiesław Kociuba. Ośrodek Kultury wraz z filiami prowadzi działalność w zakresie: obsługi artystycznej i technicznej imprez gminnych, lokalnych, szkolnych, okolicznościowych, rocznicowych, kameralnych, itp., które to są skierowane do szerokiego grona odbiorców. Poprzez różnorodności form prowadzi edukację kulturalną dzieci i młodzieży.

Trzydzieści lat działalności to wiele mniejszych i większych imprez o charakterze cyklicznym m.in.:

  • Akcja Białe i Zielone Wakacje, organizowana (od 1987 r.) dla dzieci i młodzieży w okresie ferii zimowych i wakacji, gdzie są prowadzone m.in. zajęcia plastyczne, taneczne, integracyjne, konkursy, itp.
  • Koncert "Święty Wieczór", na wzór dawnych obrzędów nadbużańskich wspólne śpiewanie kolęd i pastorałek
  • Koncert "Biało-Czerwonej", poezja i pieśni patriotyczne w wykonaniu różnych zespołów muzycznych i wokalnych
  • Międzyszkolny Przegląd Artystyczny (od 1995 r.), impreza konkursowa, na którą składa się przegląd widowisk przygotowanych przez poszczególne szkoły oraz pokonkursowa wystawa prac plastycznych na określony temat. Od roku 2003 ze stałym miejscem w Zespole Szkół w Żółtańcach
  • Festiwal Polskiej Piosenki o Miłości, impreza skierowana do dzieci i młodzieży o statuetkę Różę Małego Księcia
  • Festyn Dzieci Dzieciom, charytatywna impreza n rzecz Hospicjum dla Dzieci im. Małego Księcia w Lublinie
  • Gminna Biesiada Rodzinna (od 1999 r.), impreza plenerowa o charakterze festynu rodzinnego, w którym występy artystyczne przeplatają się z różnorodnymi konkurencjami sportowo-rekreacyjnymi dla mieszkańców, każda z biesiad posiada inny temat przewodni
  • Gminne Dożynki, tradycyjne święto rolników, spotkania, wystawy, kiermasze, występy artystyczne, konkurs wieńców dożynkowych i konkurs na tradycyjny chleb
  • Koncerty z cyklu: Cztery Pory Roku (od 1987 r.), występy artystyczne grup działających przy Ośrodku, jak również zaproszonych gości, połączone z wystawami prac plastycznych
  • Turniej Piłkarski Dzikich Drużyn o Puchar Wójta Gminy Chełm, rozgrywki piłkarskie drużyn z terenu gminy
  • Turniej Mieszkańców Gminy Chełm w Piłce Halowej o Puchar Wójta, rozgrywki organizowane corocznie w Uhrze lub Stawie
  • Gminne Konkursy Plastyczne Wielkanocne i Bożonarodzeniowe, o różnorodnej tematyce związanej z tymi świętami, zakończone wystawą prac
  • Wiele imprez okolicznościowych i rocznicowych, takich jak Dzień Babci i Dziadka, Dzień Kobiet, Dzień Matki, Dzień Dziecka, Mikołaj, Dzień Edukacji Narodowej, Dni Miejscowości
  • I wiele innych…

Ośrodek Kultury współorganizował wiele imprez wraz ze szkołami z terenu gminy. Przy Ośrodku działały takie grupy artystyczne jak: Kabaret „Dunia”, Grupa Dziecięca "Wesołe Promyki", Grupa Plastyczna "Paleta", Grupa Poezji śpiewanej "RAMM". Grupy artystyczne prezentują się na wielu imprezach lokalnych i gminnych, jak też powiatowych i wojewódzkich. Do 2013 roku w siedzibie Ośrodka Kultury mieściła się redakcja Głosu Gminy Chełm, biuletynu informacyjnego samorządu Gminy Chełm wydawanego od 2000 r., poruszającego i informującego o wszelkiego typu sprawach lokalnych, imprezach kulturalnych i oświatowych, wydarzeniach, ciekawych postaciach, historii miejscowości i gminy.

Decyzję w sprawie utworzenia Gminnej Biblioteki z siedzibą w Okszowie, po raz pierwszy, podjęto w 1974 r. Funkcję tę placówka sprawowała do 1991 r., później została włączona w strukturę Gminnego Ośrodka Kultury w Żółtańcach. Na mocy Uchwały Rady Gminy Chełm z dnia 27 marca 2002 r., w sprawie podziału Gminnego Ośrodka Kultury, powstały dwie samodzielne instytucje kultury.

Uchwała Rady Gminy z 1992 r. w sprawie połączenia jednostek kultury straciła moc i ponownie 1 lipca 2002 r. powołana została Biblioteka Publiczna Gminy Chełm z siedzibą w Strupinie Dużym wraz z podległymi jej filiami. Gminna Biblioteka Publiczna posiada osobowość prawną i jako samodzielna, samorządowa jednostka kultury, zobowiązana jest do prowadzenia odrębnej gospodarki finansowej według zasad określonych przepisami prawa dla instytucji kultury. W listopadzie 2004 r. nastąpiła reorganizacja jednostki. Biblioteka Gminna zmienia swoją nazwę na Biblioteka Publiczna Gminy Chełm w Okszowie, tym samym siedziba Gminnej Biblioteki przeniesiona została do miejscowości Okszów. Podległe jej były filie biblioteczne na terenie Gminy Chełm: Filia w Nowosiółkach-Kol., Srebrzyszczu, Strupinie Dużym i Filia w Stawie.

Utrzymanie Biblioteki stanowi zadanie własne gminy, z czego wynika, że jej działalność dotowana jest ze środków finansowych gminy. Bezpośredni nadzór nad działalnością jednostki sprawuje Wójt Gminy Chełm, a z racji tej, że działa w obrębie krajowej sieci bibliotecznej, podlega również nadzorowi merytorycznemu Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Lublinie. Przedmiotem działania Biblioteki, jak określa uchwała, jest gromadzenie materiałów bibliotecznych oraz popularyzacja książki i czytelnictwa.

Czytelnikom i użytkownikom Biblioteki Gminnej w Okszowie placówka oferuje:

  • bogaty księgozbiór (stan na 31 XII 2014 r. - 11 234 woluminów) -  literaturę piękną dla dzieci, młodzieży i dorosłych (w tym lektury) oraz księgozbiór niebeletrystyczny z różnych dziedzin wiedzy
  • czasopisma (korzystanie na miejscu lub wypożyczanie do domu)- prenumerowane tytuły to: Angora, Claudia, Cogito, Dziewczyna, Kwietnik, Olivia Pani domu, Poradnik domowy, Super Tydzień Chełmski, 13-tka Magazyn Szczęśliwej Nastolatki, M jak Mieszkanie, Victor Gimnazjalista i Victor Junior
  • bezpłatny dostęp do Internetu
  • możliwość korzystania z xero
  • lekcje biblioteczne
  • spotkania autorskie
  • zajęcia plastyczno-techniczne
  • konkursy
  • „Cała Polska czyta dzieciom”
  • „Sieci@ki. pl”
  • „Nakrętkowy zawrót głowy”
  • I wiele innych…

Przez lata działalności, Biblioteka osiągnęła szereg wyróżnień, nagród i znaczących osiągnięć m.in. w 2006 r. uzyskała II miejsce w powiatowym etapie konkursu wojewódzkiego „Pamięć przeszłości” organizowanego przez Wojewódzką Bibliotekę Publiczną im. H. Łopacińskiego w Lublinie, w ramach Programu Operacyjnego „Promocja czytelnictwa”, Priorytet 1 „Rozwój księgozbiorów bibliotek” ogłoszonego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Biblioteka Gminna po raz kolejny otrzymała dotację na zakup książek, które wzbogacą księgozbiory placówek.

Od 1 stycznia 2017 r., zgodnie z uchwałą Rady Gminy Chełm z 12 września 2016 r., rozpoczęło działalność Centrum Bibliotek i Kultury Gminy Chełm. Nowa jednostka powstała w wyniku połączenia Biblioteki Publicznej Gminy Chełm w Okszowie i Ośrodka Kultury Gminy Chełm w Żółtańcach. Siedziba nowopowstałej instytucji znajduje się w obiekcie dawnej biblioteki w Okszowie, ul. Chełmska 35.

CBiK powstało w celu poprawy efektywnego wykonywania zadań własnych Gminy Chełm w zakresie kultury, a także uproszczenia struktur zarządzania i finasowania. Przedmiotem działania Centrum będzie wykonywanie zadań własnych gminy w zakresie organizowania działalności kulturalnej m.in. koncerty, imprezy okolicznościowe, festyny oraz upowszechniania czytelnictwa, wiedzy i kultury. Instytucja może prowadzić działalność na terenie Polski i poza jej granicami.

Centrum ma funkcjonować w oparciu o roczny plan finansowy, który przewiduje dotację podmiotową z budżetu gminy. Dyrektorem CBIK została Irena Wawerska, dotychczasowa dyrektor biblioteki.

Obecnie, w skład CBiK wchodzi budynek po bibliotece, który jest siedzibą Centrum w Okszowie, 19 świetlic w Strupinie Małym, Nowosiółkach, Stawie, Parypsach, Janowie, Srebrzyszczu, Rożdżałowie, Pokrówce, Starych Depułtyczach, Zawadówce, Żółtańcach, Horodyszczu, Weremowicach, Zagrodzie, Depułtyczach Królewskich-Kolonii, Zarzeczu, Wólce Czułczyckiej, Kozie-Gotówce i Krzywicach oraz filie biblioteczne przy szkołach w Strupinie Dużym, Stawie. Przy świetlicach powstały mobilne punkty biblioteczne.

W świetlicach są zatrudnieni półetatowi pracownicy, którzy sprawują opiekę nad obiektem, a także organizują czas w świetlicy. Oczywiście wszystkie obiekty wyposażone są w sprzęt sportowo-rekreacyjny, stoły do ping-ponga, do bilarda, „piłkarzyki”, sprzęt RTV, gry edukacyjne i multimedialne. We wszystkich jest dostęp do komputerów i Internetu.