Okszów
- Szczegóły
- Utworzono: 27.01.2010 09:29
- Odsłony: 8708
Położenie geograficzne (23°30'E i 51°10'N)
Rozległa miejscowość, według danych z 2000 r. zamieszkana przez 646 osób i złożona z 132 gospodarstw, wymieniana w źródłach od XVII w.
Pierwszymi znanymi właścicielami byli Michał i Zofia Sobolewscy, którzy w 1761 r. przekazali folwark bazylianom z Chełma. Z zachowanego inwentarza wynika, że majątek był niewielki, a właściciele mieszkali w skromnym drewnianym dworku. Wśród kolejnych właścicieli wymieniani są: Sidorowscy, Prusinowscy, Michałowscy, Nitawscy, Karpińscy, Wiśniewscy, Zgórscy, Prażmowscy i Malinowscy. Folwark często dzierżawili mieszkańcy Chełma. Według danych ze „Słownika Geograficznego Królestwa Polskiego…” w 1827 r. wieś Okszów składała się z 12 domów i 60 mieszkańców. W 1864 r. część dóbr została rozparcelowana. Fragment (130 morgów) kupił również unicki biskup chełmski Michał Kuziemski (według innych źródeł, w 1870 r. biskup zakupił za otrzymane od rosyjskich władz państwowych 25 tysięcy rubli, całą wieś Okszów). W 1873 r. folwark składał się z 482 morgów (w tym 188 mórg gruntów ornych i ogrodów, 95 łąk, 70 pastwisk 70, lasów 92 i nieużytków 36).
Działał tutaj również browar, dający roczną produkcję o wartość 3000 rubli. W 1904 r. właścicielem majątku był Konstanty Popiel, a następnie Rosyjski Bank Parcelacyjny. W 1912 r. na gruntach Okszowa powstała cegielnia, której właścicielem był Samuel Dychter. W 1914 r. w zabudowaniach dworskich organizowano późniejszy Legion Puławski. Po I wojnie światowej obiekt przejęło państwo.
W marcu 1916 r. w Okszowie funkcjonowała szkoła powszechna, w której uczyło się 65 dzieci. Zajęcia prowadził Jan Bielski. W 1918 r. w szkole uczyło się już 80 dzieci. Od 1937 r. w szkole pracował Marian Plewiński, a w1939 r. Maria Skrzypkówna. W 1923 r. powołano do życia Ludową Szkołę Rolniczą im. Komendanta Józefa Piłsudskiego (obecnie Zespół Szkół - Rolnicze Centrum Kształcenia Ustawicznego), która przejęła teren podworski. Organizatorem szkoły był Zdzisław Szymankiewicz (kierował placówka do 1932 r.). W uroczystościach poświęcenia szkoły w dniu 7 czerwca 1925 r. uczestniczył osobiście Józef Piłsudski.
Najważniejszym obiektem zabytkowym Okszowa jest dawny zespół podworski, wykorzystywany przez szkołę rolniczą. Pierwsze informacje o dworze w Okszowie pochodzą z XVIII w. Na jego bazie wzniesiono w kolejnych stuleciach następne obiekty. Obecnie w dawnym budynku podworskim funkcjonują warsztaty szkolne. Powstały w XIX w. park posiada powierzchnię 9,3 ha i jest gęsto zabudowany obiektami szkolnymi. Znajduje się w nim ok. 1400 drzew i krzewów. Do najczęściej występujących gatunków należą: klon zwyczajny, klon jesionolistny, lipa drobnolistna, topola biała, jesion wyniosły, topola osika, grab pospolity, świerk kłujący srebrzysty, świerk kłujący pospolity, żywotnik zachodni i modrzew europejski.
Ponadto w Okszowie znajduje się murowana kapliczka z 1919 r. z figurą św. Antoniego Padewskiego oraz 6 domów z okresu międzywojennego. W latach 1983-89 r. powstał kościół parafialny pw. św. Maksymiliana Marii Kolbego (samodzielną parafię erygowano w 1986 r.).