• Drukuj
• E-mail

Szczegóły

Utworzono: 19.05.2021 08:53

Odsłony: 254

Mieszkająca w Rożdżałowie – artystka ludowa Stanisława Mąka została w tym roku laureatką najważniejszej w kraju nagrody im. Oskara Kolberga w kategorii I dla twórców z dziedziny plastyki i folkloru muzyczno-tanecznego. Nagrody im. Oskara Kolberga przyznawane są artystom od 1974 r. Honoruje się nimi artystów tworzących w dziedzinach ludowej sztuki plastycznej i rękodzieła artystycznego, w obszarze literatury ludowej, śpiewu, muzyki instrumentalnej i tańca. Wyróżnia twórców rozwijających swoje talenty, artystów kultywujących tradycje i autentyczne wartości kultury swoich regionów, organizatorów przedsięwzięć artystycznych popularyzujących folklor i sztukę. Zgłoszenie artystki do konkursu złożyła Gmina Chełm.  Stanisława Mąka zadebiutowała w 1973 roku biorąc udział w pierwszym konkursie „Sztuka Ludowa Środkowej Lubelszczyzny” zorganizowanym przez Muzeum Okręgowe w Lublinie.

Przyznana jej trzecia nagroda za malarstwo, stała się początkiem wielkiej pasji, ale też pracy nad doskonaleniem swojego artystycznego warsztatu. W 1978 roku została członkinią Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Jest cenioną artystką zajmującą się wieloma dziedzinami sztuki - wycinanką, rzeźbą, pisankami, ale najbardziej znana jest jako malarka. Jej malarstwo jest bardzo trudne do zdefiniowania, chociaż czterdzieści lat jest członkiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych, to z całą pewnością jej obrazów nie można określić mianem naiwnych. Charakter jej malarstwa najbardziej określa przymiotnik optymistyczne – pisała w wydanym przez Gminę Chełm folderze Jolanta Pawlak-Paluszek.  Zainteresowania i początkowe umiejętności rzeźbiarskie – poza malarstwem - w twórczości artystki to wpływ męża Waleriana Mąki. Okazało się, że w tej dziedzinie ma również duże uzdolnienia, wyspecjalizowała się w rzeźbie sakralnej, szczególnie ulubionym motywem jest postać Chrystusa Frasobliwego, ale również Matki Boskiej trzymającej na kolanach martwego Chrystusa tzw. Piety, oraz różnorodne przedstawienia aniołów. Wiele ze swoich pras p. Stanisława poświęca przypomnieniu dawnych obrzędów i czynności gospodarskich. W nagradzanych pracach pojawia się również motyw rodzinnego domu urodzonej w Depułtyczach Królewskich p. Stanisławy. Oprócz działalności twórczej artystka wielokrotnie prowadziła spotkania z młodzieżą, której przybliżała techniki tworzenia swoich dzieł. Kolejną po malarstwie artystyczną pasją Stanisławy Mąki stały się pisanki. Początkowo wykonywała je charakterystyczną dla regionu chełmskiego metodą batikową, zdobiąc je tradycyjnymi chełmskimi ornamentami. Z czasem stworzyła własną oryginalną technikę łączącą batik, wydrapywanie, kolorowanie tuszami przy użyciu piórek i pędzelków. Również motywy tradycyjne zastąpiła scenami rodzajowymi związanymi z Wielkanocą. Największym uznaniem cieszyły się jej pisanki przedstawiające „Drogę krzyżową” i „Ostatnią wieczerzę”, kilkadziesiąt serii tych pisanek znalazło się w galeriach w kraju i zagranicą oraz w wielu zbiorach kolekcjonerskich. Artystka znana jest również z wycinanek, zachowując wzory podpatrzone u swojej matki, nadaje im nowy artystyczny wyraz. Wśród motywów na wycinankach dominują motywy zoomorficzne, roślinne i antropomorficzne. Prace jej cechują się rytmem, symetrią, wyczuciem równowagi układu i umiejętnością osiągania prostymi środkami niesamowitych efektów artystycznych. Nagroda im. Oskara Kolberga jest najwyższym wyróżnieniem, ale wartym podkreślenia jest fakt, że Stanisława Mąka jest laureatką kilkudziesięciu konkursów i przeglądów twórczości ludowej w: Chełmie, Lublinie, Krasnymstawie, Bydgoszczy, Toruniu, a jej prace znajdują się w galeriach i prywatnych kolekcjach w kraju i poza granicami. W 2018 roku Gmina Chełm wydała szerokie opracowanie dotyczące twórczości Stanisławy i Waleriana Mąków.